Voor de ene de hemel op aarde, voor de ander het hellevuur. Sambal in een potje kent iedereen, maar is makkelijk zelf te maken. Als je de oelek gemaakt hebt, zijn de andere smaken een variant daar op.
Men denkt dat je de sambal iets minder scherp krijgt door de zaadjes uit de lomboks (chilipepers) te halen. Dat is niet zo. De dunne witte zaadlijsten zijn de boosdoeners.
Wil je variëren in scherpte, gebruik dan niet minder pepers, maar andere minder of meer scherpe. Minder scherp is bijvoorbeeld de jalapeñopeper, scherper bijvoorbeeld de rawit (die ik de laatste keer heb gebruikt) of de Madame Jeanette. Houd dan wel een “brandblusser” in de vorm van karnemelk of volvette melk in de buurt.
Ontkom je er niet aan om de zaadjes allemaal te verwijderen, dan doe je dat op de makkelijkste manier.
Sambal Oelek voor 20 porties (naar Bep Vuyk):
15 rode chilipepers
2 tl zout
Leg de pepers een minuutje of 5 in heet water. Snijd de sambal in stukjes. Wrijf samen met het zout fijn in een vijzel of, als die niet aanwezig is, een keukenmachine of staafmixer. Liever gewoon de vijzel, krijg je ook nog eens spierballen van.
Sambal Badjak voor 20 porties:
200 gr rode lomboks
6 sjalotjes
4 tenen knoflook
3 el arachideolie (pindaolie)
5 el ketjap manis
1 schijf gula djawa (palmsuiker, donkere basterdsuiker kan ook)
3 el citroensap
Snijd de chili´s, sjalotjes en knoflook klein. Verhit de olie in een pan en fruit daarin de knoflook en ui. Doe de trassi erbij en de pepers en bak dit ongeveer 5 minuten. Doe de gula djawa erbij samen met de citroensap en de ketjap en laat dit zachtjes inkoken tot de gewenste dikte.
voor 20 porties:
12 rode lomboks
8 kemirinoten
1 tl trassi
3 el asemwater (1 el citroensap + 2 el water)
1 tl zout
100 ml plantaardige olie
2 blaadjes djeroek peroet (limoenblaadjes)
2 tenen knoflook
1 ui
Pof de kemirinoten. Maal ze fijn samen met de pepers. Snijd de ui en knoflook fijn.
Fruit in de olie de ui en knoflook en doe daarna de pepers, noten en trassi erbij. Voeg na een minuut of 5 het asemwater toe en de djeroen peroek en bak alles door totdat uiteindelijk de olie boven blijft drijven.
